Authors/Buridan/Quaestiones in analytica priora/Liber 2/Q12

Latin	English
Quaestio 12a UTRUM UNIVERSALIS AFFIRMATIVA POSSIT SYLLOGIZARI PER IMPOSSIBILE IN PRIMA FIGURA
Quaeritur duodecimo utrum universalis affirmativa possit syllogizari per impossibile in prima figura.
1. Arguitur quod sic: quia universalis affirmativa potest syllogizari in aliis figuris; ergo in prima. Consequentia probatur: quia prima figura est potentior aliis, in tantum quod aliae figurae indigent reduci ad primam, aliter non habent evidentiam; igitur prima figura potest syllogizare omne illud quod aliae possunt syllogizare.
2. Item, Aristoteles dicit, in secundo huius, quod omne quod potest demonstrari ostensive potest demonstrari per impossibile; sed in prima figura universalis affirmativa potest demonstrari ostensive; ergo etiam per impossibile.
3. Item per syllogismum ad impossibile in prima figura, scilicet in Barbara, probatur haec universalis affirmativa, scilicet quod omnis syllogismus in Baroco vel in Bocardo est bonus; illi enim syllogismi probantur valere per reductionem ad Barbara, ut apparet primo huius.
4. Item, si dicat adversarius quod omnis homo est hinnibilis, probabo oppositum per syllogismum ad impossibile sic 'omne hinnibile est equus, omnis homo est hinnibilis; igitur omnis homo est equus'; conclusio est falsa, ergo aliqua praemissarum, et non maior, ergo minor, quam ponebat adversarius; constat ergo quod dictus syllogismus erat in primo modo primae figurae, et tamen per eum syllogizabatur universalis affirmativa, scilicet quod omnis homo est equus.
Oppositum ponit Aristoteles in littera.
Primo videndum est quid vocemus 'syllogismum per impossibile', vel 'ad impossibile', secundo quo modo sit illativus conclusionis, tertio quo modo sit probativus, quarto per haec patebit quaesitum.
Quantum ad primum, dicendum est quod syllogismus non ex eo dicitur 'ad impossibile' quia est ad conclusionem impossibilem, nec ex eo dicitur 'per impossibile' quia est per praemissam impossibilem, quia sic idem syllogismus dicitur 'ad impossibile' et 'per impossibile', sed tamen secundum aliam et aliam rationem. Et ex hoc manifestum est quod de virtute sermonis omnis syllogismus esset ad impossibile qui esset ad conclusionem impossibilem et omnis syllogismus esset per impossibile qui esset per praemissam impossibilem.
Tamen, appropriato nomine, quia nomina significant ad placitum, logici restringunt istud nomen 'syllogismus ad impossibile' ad syllogismum probantem propositionem oppositam praemissae impossibili per hoc quod conclusio apparet impossibilis; et ideo sic syllogismus 'ad impossibile' dicitur qui ex opposito conclusionis probandae et aliquo vero coassumpto infert manifestum oppositum, propter quod, reuertendo, sequitur propositum esse verum; et illo modo nos intendimus hic de syllogismo ad impossibile.
Deinde, quantum ad secundum propositum, dicendum est quod syllogismus ad impossibile infert conclusionem impossibilem per unam praemissam impossibilem et aliam veram. Et hoc potest fieri in omni figura et in omni modo; et sic syllogismus ad impossibile in primo modo primae figurae bene infert universalem affirmativam.
Postea, quantum ad tertium propositum, dicendum est quod syllogismus ad impossibile non est probativus conclusionis quam primo infert, sed est probativus conclusionis contradictoriae illi praemissae impossibili per quam infert primam conclusionem, scilicet per hoc quod prima conclusio est impossibilis; ideo oportet aliquam praemissam esse impossibilem, et, per consequens, suam oppositam esse veram et necessariam.
Ulterius, quantum ad quartum propositum, dictum est quod universalis affirmativa in prima figura potest inferri et, per consequens, syllogizari per syllogismum ad impossibile. Sed dicendum est cum Aristotele quod universalis affirmativa non potest probari per syllogismum ad impossibile factum in prima figura. Cuius ratio est quia in syllogismo ad impossibile oportet contradictorium conclusionis probandae esse praemissam; modo contradictorium universalis affirmativae est particularis negativa, quae non potest esse praemissa in prima figura, eo quod in omnibus modis oportet maiorem esse universalem et minorem esse affirmativam. Sed in secunda figura vel in tertia figura potest probari universalis affirmativa per syllogismum ad impossibile: quia contradictorium eius, scilicet particularis negativa, potest fieri praemissa in illis figuris, ut in Baroco et in Bocardo.
Ultimo debetis notare quod sicut sunt syllogismi ad impossibile et per impossibile, consimiliter sunt syllogismi ad falsum et per falsum, et etiam ad inopinabile et per inopinabile. Sicut enim oportet cum conclusio fuerit impossibilis et una praemissarum necessaria, alteram praemissarum esse impossibilem, ita si conclusio fuerit falsa et una praemissarum vera, necesse est alteram praemissam esse falsam, licet non impossibilem; et si conclusio fuerit inopinabilis et una praemissa fuerit probabilis, concludi debet inopinabilitas, sive improbabilitas, alterius praemissae. Syllogismus ergo ad impossibile, vel per impossibile, pertinet ad demonstratorem, qui habet curare de necessitate vel impossibilitate propositionum, sed syllogismi ad inopinabile, vel per inopinabile, pertinent ad dialecticum, qui in quantum dialecticum solum habet curare de probabilitate vel improbabilitate propositionum.
Tunc respondetur ad rationes.
1. Ad primam, dicendum est quod prima figura est bene potentior aliis figuris quantum ad evidentem illationem et quantum etiam ad probationem universalis affirmativae, quia potest eam probare ostensive, quod aliae non possunt, licet hoc possint per impossibile.
2. Ad aliam, conceditur quod omnis propositio quae potest demonstrari ostensive potest demonstrari per impossibile, sed non oportet quod per eandem figuram.
3. Ad aliam, dicendum est quod ista universalis affirmativa 'omnis syllogismus in Baroco vel Bocardo est bonus' non probatur per syllogismum ad impossibile nisi ea ratione quae ostenderet ipsum esse conversivum, qua talis universalis affirmativa non infertur, sed solum quod dato quocumque syllogismo qui tibi placuerit in Baroco vel in Bocardo, ille probabitur esse bonus syllogismus per syllogismum conversivum factum in Barbara.
4. Ad aliam, conceditur bene quod universalis affirmativa concluditur per syllogismum ad impossibile in prima figura, sed illa non probatur, cum ipsa sit impossibilis.
Et sic patet quaestio.